İslam’ın beş temel esasından birisi olan zekât Müslümanlara farz kılınmıştır. Fitre (fıtır sadakası), varlık sahiplerinin ramazan ayı içerisinde yoksullara vermesi gereken sadakadır. Zekât, Tevbe suresinin 60. ayetinde geçen şu 8 sınıf kimselere verilmektedir: “Sadakalar (zekâtlar) Allah’tan bir farz olarak ancak, yoksullara, düşkünlere, (zekât toplayan) memurlara, gönülleri (İslam’a) ısındırılacak olanlara, (hürriyetlerini satın almaya çalışan) kölelere, borçlulara, Allah yolunda olana, yolda kalana mahsustur. Allah pek iyi bilendir, hikmet sahibidir.”
Zekât Fitre Kampanyası ile; yapılan yardımlar bir fonda toplanıyor ve Kur’an’da zikredilen 8 sınıfa dağıtılıyor.
Kurumsal bir disiplin içerisinde yürütülen çalışmalar ile mazlum, mağdur, muhacir ve mültecilere yardım elinin uzatılmasının yanı sıra, bilhassa Avrupa’da İslam’ın en güzel şekilde temsil edilmesi ve tanıtılması, eğitim ve öğrenim gören öğrencilerin desteklenmesi, toplumun ihyası ve inşası doğrultusunda yapılan çalışmalar da bu fondan destekleniyor.
İslam’ın beş temel esasından birisi olan zekât Müslümanlara farz kılınmıştır. Fitre (fıtır sadakası), varlık sahiplerinin ramazan ayı içerisinde yoksullara vermesi gereken sadakadır. Zekât, Tevbe suresinin 60. ayetinde geçen şu 8 sınıf kimselere verilmektedir: “Sadakalar (zekâtlar) Allah’tan bir farz olarak ancak, yoksullara, düşkünlere, (zekât toplayan) memurlara, gönülleri (İslam’a) ısındırılacak olanlara, (hürriyetlerini satın almaya çalışan) kölelere, borçlulara, Allah yolunda olana, yolda kalana mahsustur. Allah pek iyi bilendir, hikmet sahibidir.”
Zekât Fitre Kampanyası ile; yapılan yardımlar bir fonda toplanıyor ve Kur’an’da zikredilen 8 sınıfa dağıtılıyor.
Kurumsal bir disiplin içerisinde yürütülen çalışmalar ile mazlum, mağdur, muhacir ve mültecilere yardım elinin uzatılmasının yanı sıra, bilhassa Avrupa’da İslam’ın en güzel şekilde temsil edilmesi ve tanıtılması, eğitim ve öğrenim gören öğrencilerin desteklenmesi, toplumun ihyası ve inşası doğrultusunda yapılan çalışmalar da bu fondan destekleniyor.
Gazze’deki mevcut durumun oluşturduğu insani krize karşı HASENE International, milyonları bulan dev bir bütçe ile insani yardım çalışmalarına devam ediyor. Yardımlar, savaş nedeniyle mağdur olan çocuklar ve mültecilerin temel ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik geniş çaplı yardımları kapsıyor.
Bosna Hersek’in güney ve orta bölgelerinde meydana gelen şiddetli sel felaketi, büyük yıkımlara ve can kayıplarına neden oldu. 3 Ekim 2024’te başlayan afet, özellikle Jablanica kasabasında büyük yıkıma yol açtı. HASENE International, bölgedeki arama-kurtarma çalışmalarına katılmanın yanı sıra, afetzedelerin acil ihtiyaçlarını
HASENE, Gazze’deki mazlum halka destek olmak amacıyla yardım kampanyalarına devam ediyor. Yetkililer, bağışçıların desteğiyle hazırladığı 286 bin adet konserve eti Gazze’ye ulaştırmak üzere yola çıktığını ifade ederken hedefin 1 milyon konserveyi ulaştırmak olduğunu belirtti.
Diyelim ki bir kişi temel ihtiyaçlarını kendisi karşılamıştır. Bir yıl sonra tasarruf hesabında 3.800 euro para, 50 gram altın (mücevher) ve 1.250 euro kalıyor. Ancak 6 bin euroluk borcu var ve bunun 1200 eurosunu bu yıl ödemesi gerekiyor. Altın miktarı (50 gram) eşik miktarın (nisap) altındadır. Kişinin diğer mal varlığı eşik tutarı aştığı için altının zekatının ödenmesi gerekir. Yani 50 gram x 34,82 euro = 1741 euro.
Tüm tutarlar toplanırsa şu sonucu elde ederiz: 3800 euro + 1741 euro + 1250 euro = 6791 euro. Geri ödenecek yıllık borç tutarı bundan düşülür. Sonuçta geriye 5591 euro kalıyor. Bunun için %2,5 zekat ödenmesi gerekmektedir. 5591 euro x 0,025 = 139,78 euro zekat olarak ödenen tutardır.
Hadislerde fitrenin hangi mallara ödenmesi gerektiği bildirilmektedir. Fitr miktarı da belirlendi. Peygamber dönemindeki şartlar bugünkünden çok farklı olduğundan, hukuk alimleri, kişinin günlük yiyecek ihtiyacına eşit olan fitre miktarı konusunda icma'da görüş birliğine varmışlardır. Mevcut fitr miktarı şu anda kişi başı 13 Euro'dur.
Hadislerde fitrenin hangi mallara ödenmesi gerektiği bildirilmektedir. Fitr miktarı da belirlendi. Peygamber dönemindeki şartlar bugünkünden çok farklı olduğundan, hukuk alimleri, kişinin günlük yiyecek ihtiyacına eşit olan fitre miktarı konusunda icma'da görüş birliğine varmışlardır. Mevcut fitr miktarı şu anda kişi başı 13 Euro'dur.
Zekat İslam'ın üçüncü şartıdır ve Kur'an'da 30 defa geçmektedir. Ayrıca 14 ayette de 'sadaka' tabiri geçmektedir. Bazı ayetlerde zekata da değinilmektedir.
“Onların zenginliklerinden sevgi armağanları alın ki, bu sayede arınıp arınabilesiniz. Ve onlar için dua edin; Senin duan onlar için gerçekten bir güven kaynağıdır. Allah her şeyi işitendir, her şeyi bilendir.” (Tevbe Suresi, 9:103)
“İşte sizler (mallarınızın bir kısmını) Allah yolunda harcamaya çağrılanlarsınız, fakat aranızda cimri olanlar da var. Ve cimrilik eden, kendine (nefsine) karşı cimrilik etmiş olur. Allah kendine yeter, sen ise muhtaçsın. Eğer (Hak'tan) yüz çevirirseniz, Allah sizin yerinize başka bir kavim getirir ve onlar sizin gibi olmazlar." (Muhammed Suresi, 48:38)
Aşağıdaki üç ayet zekatın dini bir farz olduğuna işaret etmektedir:
"Namazı kılın ve zekatı verin" (Bakara, 2/110).
"Onların mallarından sevgi hediyeleri alın ki, onları onunla arındırıp arındırasınız." (Tevbe Suresi, 9:103).
“Ve hakkını verin” (En'am Suresi, 6:141).
Aşağıdaki hadisler zekatın dini bir farz olduğunu göstermektedir:
“İslam beş esas üzerine bina edilmiştir. Zekat da bunlardan biridir”(Buhari, İman, 1,2).
Allah Resulü (sav), Muaz ibni Cebel'i Yemen'e vali olarak gönderirken onunla konuştu:
“Onlara, Allah Teâlâ'nın zekâtı farz kıldığını söyle. Zekâtı onların mülklerinden alın ve ihtiyaç sahiplerine verin” (Buhârî, Zakat, 1).
Bütün müctehid alimler zekatı bir görev sayarlar. Zekat her Müslümanın yılda bir kez ödemesi gereken bir vergidir. Kim bu görevi inkar ederse imanını kaybeder. Bu görevi kabul edip de çok az ödeyen kişi günahkârdır.
Zekâtın verilmesi, nisap miktarına sahip olan, hür, sağlıklı, yetişkin Müslümanın üzerine farz kılınmıştır. Bu miktara temel ihtiyaçlar ve borçlara ek olarak 1 yıl süreyle sahip olunması gerekmektedir.
"Zekat, yalnızca fakirler, muhtaçlar, tahsil yükü altında olanlar, kalpleri mutmain olanlar, köleler, borçları bunalıma girenler ve (vermek için) içindir. ) Allah yolunda ve (mahsur kalan) yolcu için: (bu) Allah'ın bir farzıdır. Allah her şeyi bilendir, hikmet sahibidir.” (Tevbe Suresi, 9:60)
Alimlere göre zekat, yukarıdaki ayette bahsedilen sekiz grubun tamamına veya bir kısmına eşit olarak dağıtılabilir.
Zekât ve fitreyi alma hakkı yalnızca fakir ve muhtaçlar değildir. Tevbe Suresi 60. ayete göre diğer grupların da bu haktan faydalanması mümkündür. Bu nedenle zekat ve fitrenin adı geçen gruplar arasında adil ve adaletli bir şekilde dağıtılması önemlidir.
Zekât, İslam tarihinde toplu bir ibadet olarak anlaşılmıştır. Bu nedenle, bağış alırken fakir ve muhtaçların kişisel onurunu aşağılamamak için bir örgütün oluşturulması gerekli görüldü.
Zekat aşağıdaki amaçlar ve gruplar için kullanılır: bir üniversiteye veya yüksek mesleki eğitim kursuna devam eden öğrencileri ve diğer öğrencileri mali olarak desteklemek; Avrupa'daki Müslüman çocukların dini ve kültürel eğitimi; yoksul dul, yetim ve geliri olmayan kişiler; parasızlık nedeniyle tedavi edilemeyen hastalar; mali açıdan zayıf okullar, vakıflar ve hastaneler; deprem ve sel gibi doğal afet mağdurları; İslam'a ve Müslümanlara güzel hizmet eden ihtiyaç sahipleri; savaş mağdurları ve mülteciler; Müslüman yaşam tarzının korunması için gerekli ve iyi olan tüm olanaklar.
Altın, gümüş, tarım ürünleri, hayvan ve ticari mallara sahip olunması halinde zekat verilmesi gerekir. Zekâtın amacı ihtiyaç sahiplerinin ihtiyaçlarını karşılamaktır. Zekât, aynı türden bir payla ödenebileceği gibi, eşdeğer miktarda da ödenebilir. İhtiyaç sahipleri bu parayı kendi ihtiyaçlarını karşılamak için kullanabilirler.
Zekât, bize lütfedilen nimetlerden dolayı Allah (cc)'a şükranlarımızı ifade eder. Mal zekatla azalmaz. Tam tersine, zekatı verilen mal bereketlenir ve çoğalır. Hiç kimse sadaka vererek fakirleşmez. Kuran şöyle diyor:
“Eğer şükrederseniz, size daha fazlasını veririm” (İbrahim Suresi, 14:7).
“[...] Zekâtlarını verenlerin mükâfatları Rableri katındadır ve onlara hiçbir korku yoktur ve onlar üzülmeyeceklerdir” (Bakara Suresi, 2:277).
Allah Resulü (sav) şöyle buyurdu:
“Mallarınızı korumak için zekat verin, hastalıklarınızı iyileştirmek için bağış yapın ve gelecekte karşılaşacağınız sorunlara dua yoluyla hazırlıklı olun”
(Tabarâni en Abû Nuaym al-Hilya).
“Zekat vererek mallarınızı temizleyin” (Lübab el-hadis).
Zekâtın verilmemesinin dünya ve ahiret açısından sonuçları vardır. Aşağıdaki ayet ve hadisler dünyevi sonuçlara işaret etmektedir:
Kuran'dan ayetler:
“Allah'ın lütfundan kendilerine verdiği şeylerde cimrilik edenler, bunun kendileri için hayırlı olduğunu sanmasınlar. Hayır, bu onlar için kötü. Cimrilik ettikleri şeyler, kıyamet günü boyunlarına tasma olarak geçirilecektir. Göklerin ve yerin mirası Allah'ındır ve Allah, yaptıklarınızdan hakkıyla haberdardır." (Al-i İmran Suresi, 3/180)
“Dini inkar edeni gördün mü? Yetimi uzaklaştıran odur. Ve muhtaçları doyurmakta ısrar etmez. Ve vay (bunun için de) namaz kılanların, namazlarını ihmal edenlerin. Ve (iyilik) yapanlar görülsün diye. Ve (yine de) (temel ihtiyaçlar için) yardımı esirgeyin” (Main Suresi, 1-7).
Hadisler:
“Sadaka (zekât) mala karışırsa, o mal telef olur” (Beyhaki).
"Bir kimse malının zekatını vermezse, o mal artık Allah'ın korumasında değildir." (Lübab el-Hadis)
Ayet ve hadislerdeki uyarıları şu şekilde özetlemek mümkündür:
Örnek bir hesaplama:
Kişiye kendisi ve ailesi için temel olanaklar sağlanır. Bir yıl sonra tasarruf hesabında 3800 euro nakit, 50 gram altın (mücevher), 1250 euro var. Ancak hala 6 bin euro borcu var ve bunun 1.200 eurosunu bu yıl ödemesi gerekiyor.
50 gram altının kendisi nisap sınırının altındadır ancak diğer özellikleriyle birlikte zekata tabidir. Altının değeri dahildir. 50g x 34,82 euro = 1.741 euro. 3.800+ 1.741 + 1.250 = 6.791 Euro. Bu yıl ödemesi gereken tutar borcundan düşülüyor. Geriye 5.591 Euro kalıyor. Bu onun %2,5 zekatını ödediği miktardır. 5.591x %2,5= 139,78 Euro.
Hadislerde fitr miktarı çeşitli ürün çeşitleriyle belirtilmektedir. Bu malların mevcut ölçü birimleri ve kullanım alanları o dönemden farklı olduğundan Müslüman alimler fitre miktarını, kişinin günlük yaşamı için ihtiyaç duyduğu miktar olarak adlandırmışlardır. Şu an kullandığımız fitre miktarı kişi başı 13 euro.
Hasene Yardım Vakfı "Mazlum ve Mağdurlar için El Ele" sloganıyla dünyadaki ihtiyaç sahiplerine el uzatmak için kurulmuştur. Hasene, kelime manası olarak iyilik, güzellik ve hayır anlamlarına gelmektedir.
